میترا توکلپور، کارگردان راهیافته به جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی
از ویژگی انتقادی بودن نمایشهای روحوضی و سیاهبازی نباید غافل شد
میترا توکلپور، کارگردان راهیافته به جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی گفت ویژگی این نمایشها به ویژه روحوضی و سیاهبازی، انتقادی بودن آنهاست و نباید از این خاصیت غافل شد.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، میترا توکلپور که با نمایش «عروسی دیوی» به بخش نمایش عروسکی بیست و یکمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی، راه یافته است، درباره ضرورت قویتر کردن بخش پژوهشی این رویداد برای رسیدن به آیینها و سنتهایی که کمتر به آن پرداخته یا فراموششدهاند، سخن گفت.
او از جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی بهعنوان مهمترین رویداد هنری یاد کرد که علاوه بر کمک به حفظ فرهنگ و آیینها و سنتهای ایرانی، این امکان را به علاقهمندان و فعالان این عرصه میدهد تا با بهرهگیری از تکنیکهای سنتی، آیینها و فرهنگ اصیل ایرانزمین، با زبانی نو، به طرح مسائل روز بپردازند.
این هنرمند که با نمایش «عروسی دیوی» در این دوره از جشنواره شرکت کرده است، برگزاری بخشهای مختلف در استانها را اتفاقی خوشایند برشمرد.
توکلپور، ضمن تأکید بر تکرار این اتفاق در سالهای آینده، از ضرورت پرداختن به شکل اجرای جشنواره در دل فراخوان، همراه با اختصاص ورودیهای متناسب با شرایط حضور در این رویداد سخن گفت و افزود: «این امر زمینه را برای برنامهریزی و آمادگی گروههای شرکتکننده تسهیل میکند و امید میرود تا در سالهای آینده این مسئله موردتوجه دستاندرکاران و برنامه ریزان جشنواره قرار بگیرد.»
او نمایش فرهنگها، آیینها و سنتهای مختلف را مهمترین و اصلیترین مزیت این رویداد بینالمللی دانست و افزود: «ارائه تکنیکهای سنتی هر منطقه، زمینه را برای خلاقیت بیشتر هنرمندان و گروههای نمایشی فراهم میکند و از سوی دیگر، سبب میشود تا گروهها با فرهنگهای دیگر آشنا شوند و همین امر جذابیتهای جشنواره را دوچندان میکند.»
توکلپور که در دوره گذشته جشنواره نیز با اثر نمایشی «عروسی مبارک» شرکت کرده بود، از ضرورت رقابتی کردن این بخش از جشنواره هم گفت: «حتی میتوان با انتخاب اثر از نگاه تماشاگر، این امکان را برای اجرای آثار نمایشی در استانهای مختلف فراهم کرد تا شاهد انتقال و نمایش فرهنگها و آیینهای مختلف در استانهای گوناگون باشیم.»
این کارگردان که تاکنون نمایشهایی هم چون «بی بی و شهر دودی»، «ماه پیشونی» و نخاله سوسکه» را در شیراز اجرا کره است، پررنگتر و قویتر کردن بخش پژوهشی جشنواره برای رسیدن به آیینها و سنتهایی که کمتر بدان پرداخته و یا فراموششدهاند و در اختیار قراردادن پژوهشها به گروههای نمایش عروسکی، صحنهای و خیابانی را گامی مؤثر در تعالی اینگونه نمایشی گفت: «از این بستر و با بهرهگیری از تکنیکهای فراموششده و با نگاهی نو، میتوان به سمت جشنوارهای با اتفاق و رویدادهای نو که از جذابیتهای فراوانی برخوردار است، حرکت کرد.»
او با اشاره به ضرورت توجه به فرهنگ غنی ایرانزمین گفت: «بسیاری از کشورها، میلیاردها دلار برای رسیدن به فرهنگ هزینه میکنند، این در حالی است که باوجود غنای فرهنگی، این گنجینه ارزشمند بهواسطه بیتوجهیها و بهروز نکردن، در حال فراموشی است.»
این کارگردان راهیافته به بیست و یکمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی، بابیان اینکه «جی جی وی جی» از اولین گونههای نمایش عروسک ایرانی است که در حال فراموشی بود و امروزه به لطف برگزاری جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی زنده مانده است، گفت: «البته نباید از تلاشها و فعالیتهای اساتید اینگونه غافل ماند.»
توکلپور راه برونرفت از شعارزدگی جشنوارهها را حمایت از هنرمندان و فراهم کردن بستر برای اجرای آثار برشمرد و افزود: «تا زمانی که پژوهشی صورت نگیرد و ایدههای جوانان موردتوجه واقع نشود، اتفاق خاصی نمیافتد.»
این هنرمند، رفع ممیزیها، فراهم کردن مکانهایی در سطح شهر و ایجاد سالنهای مخصوص را در توسعه و رشد اینگونه نمایشی بسیار مؤثر خواند و گفت: «خاصیت نمایش آیینی و سنتی انتقاد بوده است و نمایشهای روحوضی، سیاهبازیها در زمره همین نمایشهاست، بنابراین نباید از رسالت اصلی اینگونه نمایشی غافل شد.»
بیست و یکمین جشنواره بینالمللی نمایشهای آیینی و سنتی با دبیری احمد جولایی از یکم تا یازدهم مهر، در بخشهای صحنهای (ویژه و آزاد)، بینالملل، شبیهخوانی، حرکات فردی، کارآوا و نقالی، عروسکی، دانشجویی، رادیو تئاتر و سمینارهای پژوهشی، در تهران، آذربایجان شرقی (تبریز)، خراسان شمالی (بجنورد)، چهارمحال و بختیاری (شهرکرد)، مرکزی (تفرش) و گلستان (گرگان و کردکوی) کشور برگزار میشود که خراسان شمالی این رویداد را در دو بخش نمایش عروسکی و دانشجویی با حضور ۲۱ اثر نمایشی، از هفتم تا یازدهم مهر برگزار میکند.